Wstęp
Degeneracyjne wapniejące zwężenie zastawki aortalnej jest jedną z najczęstszych chorób układu sercowo-naczyniowego. Problem ten dotyczy ponad 40% osób z zastawkowymi wadami serca. Jest to też jedna z najczęstszych przyczyn wszczepienia protezy zastawkowej.
Częstości występowania wady wzrasta wraz z wiekiem i dotyczy około 2% populacji powyżej 65 roku życia i 2,9% powyżej 75 roku życia. Pacjenci u których występują objawy ze strony tej wady serca są obarczeni wysokim ryzykiem nagłego zgonu sięgającym 20% w obserwacji pięcioletniej. Standardowym postępowaniem medycznym jest zabieg operacyjny polegający na wymianie zastawki aortalnej.
Ryc. Schemat stenozy zastawki aortalnej
Kwalifikacja do zabiegu przezkoniuszkowego torakoskopowego lub przezskórnego wszczepienia zastawki aortalnej.
Wszyscy pacjenci kwalifikowani do tej metody muszą być poddani szczegółowej diagnostyce oraz ocenie ryzyka takiego zabiegu.
Przeprowadzenie diagnostyki wymaga wykonania specjalistycznych badań w skład których mogą wchodzić: przezklatkowe badanie echokardiograficzne, przezprzełykowe badanie echokardiograficzne, tomografia komputerowa zastawki aortalnej oraz łuku aorty, tomografia komputerowa tętnic biodrowych i udowych, koronarografia, aortografia, angiografia tętnic biodrowych i udowych oraz inne badania których wykonanie może się okazać konieczne do ostatecznej kwalifikacji do zabiegu.
Przed ostatecznym zakwalifikowaniem do zabiegu implantacji zastawki mogą być także wykonane zabiegu terapeutyczne takie jak: angioplastyka tętnic wieńcowych oraz obwodowych lub walwulplastyka zastawki aortalnej.
Ostateczna decyzja o wyborze techniki zabiegu zostaje podjęta po zakończeniu diagnostyki przez specjalnie powołany w Górnośląskim Ośrodku Kardiologii zespół specjalistów.
Przezkoniuszkowa torakoskopowa implantacja zastawki aortalnej.
Zabieg przezkoniuszkowego wszczepienia zastawki aortalnej jest zabiegiem wykonywanym w znieczuleniu ogólnym w warunkach sterylnej sali operacyjnej.
Kardiochirurg poprzez niewielkie nacięcie po lewej stronie klatki piersiowej odsłania koniuszek serca który po odpowiednim zabezpieczeniu jest nakłuwany i przez igłę do aorty wstępującej jest wprowadzana specjalna prowadnica. Po założeniu prowadnicy do serca wsuwany jest specjalny cewnik tzw „koszulka” umożliwiająca wykonanie balonowego poszerzenia zastawki aortalnej a następnie implantowanie protezy zastawkowej.
Po założeniu koszulki zespół kardiochirurgów i kardiologów inwazyjnych wykonuje w pierwszej kolejności balonowe poszerzenie zastawki. Walwuloplastyka jak i wszczepienie nowej zastawki jest wykowane przy jednoczesnej szybkiej stymulacji serca 180-220 pobudzeń na minutę. Następnie po specjalnym przygotowaniu protezy zastawkowej zostaje ona implantowana w miejscu zwężonej zastawki aortalnej. Po usunięciu zestawu do implantacji zastawki z serca zostaje ono zaszyte oraz zamknięte zostaje nacięcie w klatce piersiowej. W jamie opłucnowej pozostawione zostają specjalne cewniki drenujące.
Po zakończeniu zabiegu pacjent przebywa na oddziale intensywnej opieki kardiochirurgicznej.
Możliwe powikłania:
Zamknięcie naczyń wieńcowych i zawał mięśnia sercowego:
W trakcie implantacji protezy zastawkowej może dojść do przesunięcia obecnych na zastawce aortalnej kalcyfikacji i okluzji naczyń wieńcowych. Takie powikłanie wymaga natychmiastowej interwencji i cewnikowania tętnic wieńcowych a następnie implantacji stentu. Jest to powikłanie potencjalnie zagrażające życiu.
Utrata (embolizacja) protezy zastawkowej: Przez utratę (embolizację) protezy zastawkowej rozumiemy brak stabilizacji protezy na w miejscu starej zastawki oraz przesuniecie się jej ( wypadnięcie) tuż po jego implantacji do aorty lub do lewej komory serca. W przypadku przesunięcia zastawki do aorty konieczna jest jej implantacja w aorcie. W przypadku przesunięcia zastawki do komory serca konieczne może być przeprowadzenie klasycznej operacji kardiochirurgicznej z dostępu przez sternotomię.
Krwawienie. Krwawienie może wystąpić z miejsca nakłucia serca oraz z rany pooperacyjnej. Może wymagać ponownej interwencji i zaopatrzenia chirurgicznego. Miejscowo krwawienie może także wystąpić po nakłuciu tętnicy i żyły udowej. Po usunięciu cewnika wykonuje się miejscowy uciska na tętnicę i żyłę, co pozwala na zasklepienie się naczyń. W pojedynczych przypadkach może pomimo w/w zabiegów dochodzić do krwawienie z miejsca nakłucia i powstania krwiaka .
Zakażenie: Zarówno diagnostyka, zabiegi w ramach kardiologii interwencyjnej jak i ostateczny zabieg operacyjny są przeprowadzane w sterylnych warunkach tzn. są przestrzegane wszystkie procedury zapobiegające rozwinięciu się zakażenia. Pomimo to nie da się w 100% wykluczyć możliwości zakażenia. Po zabiegu implantacji zastawki istnieje ryzyko, iż znajdujące się na jej powierzchni bakterie mogą doprowadzić do rozwinięcia się zakażenia. Dlatego wszyscy pacjenci otrzymują profilaktycznie przed i po zabiegu antybiotykoterapię.
Zaburzenia rytmu: W trakcie zabiegu implantacji i po nim może dochodzić do zaburzeń rytmu serca w tymi migotania komór lub bloku przedsionkowo-komorowego. Migotanie komór jest umiarawiane natychmiast defibrylacją, natomiast powstanie potencjalnego bloku przewodzenia może wymagać wszczepienia stymulatora serca.
Uszkodzenie serca: Implantacja zastawki może doprowadzić do mechanicznego uszkodzenia serca, w tym do perforacji ściany serca, uszkodzenia aparatu zastawkowego. Powikłanie to może wymagać przeprowadzenia klasycznej operacji kardiochirurgicznej.
Zgon:
Zespół przeprowadzający zabiegi implantacji zastawki aortalnej składa się z profesjonalistów przeszkolonych w wykonywaniu tego typu zabiegów. Sala operacyjna jest wyposażona we wszystkie niezbędne urządzenia do przeprowadzenia tego typu operacji jak i w razie konieczności do interweniowania przypadku powikłań. Niemniej jednak tego typu zabiegi należą do grupy operacji o wysokim ryzyku.
W trakcie zabiegu jak i po nim może dojść do zgonu związanego nie tylko z powikłaniami ale również z naturalnym przebiegiem choroby lub chorób współistniejących.
Postępowanie po zabiegu:
Pacjenci po przeprowadzonym zabiegu przebywają na oddziale intensywnej opieki kardiochirurgicznej. Chorzy po wypisaniu ze szpitala będą wymagali stałej opieki kardiologicznej
- Drukuj
- Powrót
